JONE URIONAGUENA
SOS Racismo Gipuzkoa
SHEILA PADRONES
Emaús Fundación Social
BideGurutzean proiektuaren hurrengo geltokia SOS Arrazakeriaren Etxeko Langileen taldeak Errenterian duen lokalean egin dugu. Gune atsegina, herriko udalak taldeari utzi berri diona, etxean bezala hartzen gaituena. Izan ere, hori da, hain zuzen ere, bertatik pasatzen diren etxeko eta zaintzako langile guztiekin egiten dutena: lan-aholkularitza eskaintzea, bai, baina baita askotan falta duten etxe bateko goxotasuna ere.
Topaketa gozo honekin, Darkum, Gu Haziak Gara eta Cenderos elkarteak gertutik ezagutzeko egin ditugun saioak osatzen goaz, beren egunerokoan aurkitzen dituzten pertsonen errealitatea eraldatzea eragiten duten jakintzak partekatzeko. Eta gainerako erakundeek bezala, etxeko langileen taldeak harreran jartzen ditu ahalegin gehienak, emakume horietako gehienek urruneko herrialdeetan hasten dutelako migrazio-proiektua, eta hona iristen direlako, ikasketekin eta paperik gabe, gu zaintzeko, baina zaintzeko inor izan gabe. Eta euren buruari gadetzen diote: Nork zaintzen du zaintzen duena?
Honekin lotuta: Ez galdu Etxeko Langileen taldeak uztailaren 3an UEU ikastaroan izango duen parte-hartzea.
Horregatik, euren artean elkar zaintzen hasi dira, ostegun arratsaldero topaketak eginez kafe bat elkarbanatzeko eta elkar hobeto ezagutzeko, etxeko langileen nazioarteko eguna ospatuz festa batekin, urtean behin errioxako bodega batera bazkaltzera joanez, mendira joanez edo taldean paseatzera ordu libreek uzten dietenean. Izan ere, Cenderoseko kideek zioten bezala, konfiantza funtsezkoa da ongizate psikosoziala lantzen hasteko, eta, zentzu horretan, aisialdia funtsezkoa da.
Baina espazio horiek ez dira soilik gozamenean geratzen. Informazioa partekatzeko, indarkeriak eta abusuak detektatzeko eta etxeko langileen eskubideen urraketa maila indibidualean beharrean, modu sistematikoan gertatzen dela ohartzeko ere balio dute. Beraz, bai lan-aholkularitzatik, bai gune horietatik, hasi dira langileak antolatzen eta aldarrikapen kolektiboak egiten, orain arte indibidualak ziruditenak.
Eta, era berean, zaintza elkarri laguntzeko modu bihurtzen da, eta bertatik sortzen dira elkartasun-ekimenak. Horren adibide izan zen pandemiaren lehen hilabeteetan, Oarsoaldeko asanblada Feministarekin lankidetzan sortu zen erresistentzia-kutxa (gero, Tolosaldeko asanblada Feministak ere euren udalerrietara zabaldu zuena), eta testuinguru oso zehatz horretan langileen eskubideak are gehiago urratu ziren ezarritako mugikortasun-murrizketen ondorioz. Ez da ahaztu behar gehienek ez dutela kontraturik, eta horrek lan egitera joatea eragozten ziela. Horrek asko kaleratzea eragin zuen, eta kalean geratu ziren berehala. Eta emakume horiei alokairu bat ordaintzen laguntzeko herri-ekimen gisa hasi zena, merkataritza-establezimenduetan kokatutako itsulapikoetan dirua bilduz edo crowdfunding bidez, orain aktibo jarraitzen du etxeko langileen dohaintza partikularrei esker; izan ere, epairen bat irabazi eta indemnizazio bat jasotzen dutenean, erresistentzia-kutxa horri ekarpen bat egitea erabakitzen dute, etorkizunean beste kide batzuei laguntzeko.
Halako neurriak dira, beste askorekin batera, elkarren artean zaintzeko, lan-baldintzak hobetzeko eta bizitza hobetzeko hartzen dituztenak. Baina badakite, guztioi zaintzaren berezko zereginak gure gain hartzea tokatzen bazaigu ere, badaudela administrazioek beren gain hartu behar dituztenak ere, zaintzari balioa ematen ez dion baina hutsuneak beste batzuek zaintzeko aprobetxatzen dituen sistema bat betikotzen dutenak, hain zuzen. Horregatik, beren indarren zati bat inzidentzia politiko eta sozialera ere bideratzen dute eta, pixkanaka, gizartean aldaketak lortzen dituzte. Baina ezin dute bakarrik egin. Zaintzak kontratatzen dituzten pertsonen inplikazioa beharrezkoa eta funtsezkoa da. Hori dela eta, zainduen eta zaintzaileen artean sarea sortzeko ekimenak ere jarri dituzte martxan, zaintzen duenak lan-baldintza duinak izan ditzan eta zainduek jakin dezaten nola kontratatu zerbitzu horiek duintasunez.
Eta zaintzaren garrantzia hobeto ulertzeko, animatzen zaituztegu haien sareak jarraitzera, beren jardueren berri izan dezazuen eta, batez ere, haiek egiten diguten galdera bera egin diezaiozuen zeuen buruari: nork zaintzen du zaintzen duena? Agian, horrela, emakume horiek gizartean betetzen duten ezinbesteko funtzioa balioetsi ahal izango dugu, eta gu ere horiek zaintzen hasiko gara.
Bidegurutzean izeneko gurutzatze hau Emaus Gizarte Fundazioak eta Gipuzkoako SOS Arrazakeriak bultzatzen dute, CEP Alforjarekin (Costa Rica) lankidetza estuan eta Garapenerako Lankidetzaren Euskal Agentziaren laguntzarekin. Eta bertan Butroi Bizirik Trantsizioan, Cenderos, Darkum, Gu Haziak Gara, SOS Arrazakeriako Etxeko Langile Taldea, Adsis, Saretuz eta Cristina Enea Fundazioa bateratzen gara, amesten ditugun komunitate inklusiboetan elkarrekin egoteko.